ชาดอกอัญชันขาว-ม่วงเพื่อสุขภาพดี

ชาดอกอัญชันขาว-ม่วงเพื่อสุขภาพดี 

อัญชัน พืชสมุนไพรที่มีดอกสีสวย ปลูกง่ายโดยใช้เมล็ดแก่ และโตไว ออกดอกเร็ว ช่วงนี้ฝนตกทุกวัน ต้นอัญชันที่โรยรา ออกฝักแก่ไปแล้ว ก็แตกยอดใหม่ออกดอกกันเต็มต้น ประโยชน์ที่เราทราบกันดี คือ นำสีจากดอกอัญชันมาผสมในแป้งทำขนม เช่น บัวลอย มูนข้าวเหนียว ขนมครก ฯ หรือนำมาหุงข้าวในหม้อไฟฟ้าโดยขย้ำดอกอัญชันกับน้ำที่จะใช้หุงข้าว แล้วกรองนำน้ำมาใส่หม้อหุงไปกับข้าวหอมมะลิขาวหรือข้าวกล้อง แทนน้ำธรรมดาทำเช่นเดียวกับการนำน้ำสมุนไพรอื่นๆมาหุงข้าว ไม่ว่าจะ ใบเตย ฟักข้าวสีแดง น้ำแครอท ฯลฯ เรามารู้จักต้นอัญชันกัน ว่าใช้ทำประโยชน์อะไรได้บ้าง 

อัญชันขาว 

ดอกสดๆ นำมาทำเครื่องเสริมสวย ใช้ทาหรือละเลงศรีษะ เป็นยาปลูกผม

ราก มีรสเย็นจีด สรรพคุณ นำมาปรุงเป็นยาบำรุงดวงตา ทำให้ตาสว่าง แก้ตาฟาง ตาแฉะ ตามืดมัว ปรุงเป็นยาขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะพิการ รากเอามาถูฟัน ทำให้ฟันทน แก้ปวดฟัน

ดอกอัญชันสีม่วง 
นำมาคั้นจะได้น้ำสีม่วง ใช้แต่งสีอาหารชนิดต่างๆเช่น ช่อม่วง ขนมชั้น เล็บมือนาง และขนมดอกอัญชัน ใช้ดอกขยี้ หรือใช้ก้านดอกทาที่คิ้วเด็ก เชื่อว่าช่วยให้คิ้วดกดำ นิยมใช้เป็นส่วนผสมในแชมพูสระผมหรือครีมนวดผม ช่วยให้ผมนุ่มนวลเป็นเงางาม

ดอกอัญชัญ กินสด ต้มน้ำ ป้องกันมะเร็ง และเนื้องอก ฟื้นฟูระบบหัวใจ ตับ ปอด ม้าม ดูแลระบบน้ำเหลือง

เมล็ด รสมัน ระบายท้อง

ราก รสขมเย็น ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะพิการ ระบายท้อง ฝนหยอดตา แก้ตาเจ็บ ตาฟาง ทำให้ตาสว่าง ทำยาสีฟัน ทำให้ฟันทน แก้ปวดฟัน

ดอกอัญชัญสดมาชงชาดื่ม จะดื่มแบบอุ่นๆหรือนำไปแช่เย็นก็ได้ จะเติมน้ำตาลแบบชงกาแฟ หรือ น้ำผึ้ง แล้วแต่ผู้ทำดื่มว่าชอบแบบไหน น้ำดอกอัญชันสีม่วงหรือน้ำเงินคราม จะมีคุณประโยชน์มากคือ สีม่วง นั้นต้านอนุมูลอิสระได้ ต้านมะเร็งนั่นเอง

ค่อยๆดึงกลีบเลี้ยงออก (ดอกไม้อื่นๆก็เช่นกันรวมทั้งเกสรดอกไม้บางชนิด เพราะบางคนแพ้เกสรดอกไม้ ) ล้างให้สะอาด แล้วใส่ในช่องที่ใส่ชา เทหรือกดน้ำร้อนจากกระติกน้ำร้อนใส่ลงไป รอสักพักจนสีของดอกไม้ที่แช่น้ำร้อนไว้ออกมา ก็เทดื่มได้เลย หากชอบหวานก็เติมน้ำตาลหรือน้ำผึ้งตามชอบ (ถ้ายังไม่มีกาชงชา ก็ใส่ในแก้วที่ทนร้อน กดหรือเทน้ำร้อนใส่แก้วที่ใส่กลีบดอกไม้ พอจะดื่มจะกรองกลีบดอกไม้ออกก่อนดื่ม หรือไม่กรองก็ได้ )

น้ำดอกอัญชันขาว สีจะเป็นสีเหลืองอ่อนๆ น้ำดอกอัญชันสีฟ้าหรือน้ำเงิน เมื่อบีบน้ำมะนาวลงไปจะเป็นสีม่วง ซึ่งจะเพิ่มรสชาติเปรี้ยวได้วิตามินซี ฯ อร่อยมากขึ้นถ้าเราใส่ดอกอัญชันมากและแช่ไว้นาน
สีจะเป็นสีน้ำเงิน ที่สวยน่าดื่มมาก ดอกอัญชันสีม่วง ต้มรวมกับใบเตย ใส่น้ำตาลทรายแดงพอหวาน แช่เย็น หวานหอมกลิ่นใบเตย อร่อยชื่นใจมาก

เริ่มปลูกกันนะ หรือบ้านไหนที่มีอยู่แล้วไม่ต้องรอทำขนมหรือใส่ผม นำมาชงชาดื่มหรือใส่หุงข้าว ได้ทุกวัน อัญชันเมื่อปลูกแล้วจะลงดินหรือในกระถางเล็กๆ อยู่ได้และออกดอกดกเช่นกัน เมื่อออกดอก ออกฝักแก่ แล้วจะผลัดใบ ใบแห้งร่วงโรย แล้วลำต้นยังอยู่และแตกออกมาใหม่ เพียงแต่มีต้นไม้อื่นหรือไม้ราว ที่ให้เถาเลื้อยพันได้เท่านั้น เราก็จะได้ชมดอกสวยและนำดอกมาใช้ประโยชน์ รวมทั้งรากที่มีสรรพคุณที่ดีต่อสุขภาพมากอีกด้วย 

ดอกอัญชันถ้าออกมาก ก็นำมาตากแห้งเก็บไว้ต้มหรือชงชาฯและเก็บไว้ได้นาน เมล็ดแก่แห้งก็เก็บไว้แจกให้กับบ้านอื่นๆได้ปลูกได้ด้วย

คุณกานดา แสนมณี
http://www.gotoknow.org/posts/439333